Bouwkundige werken voor Liefkenshoekspoorverbinding zijn voltooid

Bouwkundige werken volledig klaar, spoorwerken volop bezig

Het bouwconsortium THV LOCOBOUW (bestaande uit MBG, CEI-De Meyer, Vinci Construction Grands Projets en Wayss & Freytag Ingenieurbau) werkt sinds 12 november 2008 – in opdracht van Infrabel – aan de Liefkenshoekspoorverbinding. Bijna vijf jaar later zijn de bouwkundige werken nu afgerond op de grootste spoorwerf van België. Op piekmomenten waren er dagelijks honderden mensen tegelijk actief op de werf en alles verliep onder toezicht van TUC RAIL, Infrabels studiebureau voor de spoorinfrastructuur.

Infrabel werkt sinds een jaar aan de aanleg van de sporen, de seininrichting en de bovenleidingen. De spoorwerken vanaf Bundel Zuid tot aan de Beverenspoortunnel zijn nagenoeg voltooid, in de geboorde tunnelkokers en op Antwerpen-Rechteroever zijn de werkzaamheden nog volop bezig. Vanaf het voorjaar 2014 zal de nieuwe spoorinfrastructuur uitgebreid worden getest om ze vervolgens na de vereiste certificatie in september 2014 ter beschikking te stellen van de spooroperatoren.

Nieuwe spoorverbinding van Linker- naar Rechteroever omvat langste spoortunnels in België

Het traject van de Liefkenshoekspoorverbinding (16,2 km) begint op Linkeroever (LO) in de sporenbundel Zuid. Een spoorbedding (6,7 km) verbindt dit vertrekpunt met de bestaande Beverenspoortunnel (1,2 km) die volledig werd aangepast en vernieuwd. Een open sleuf zorgt voor de verbinding met de vertrekschacht van waaruit de twee boortunnels (2 x +/- 6 km) onder de Schelde en het Kanaaldok werden geboord.

De ontvangstschacht (= eindpunt van de tunnelboringen) op Rechteroever (RO) wordt via een toegangshelling verbonden met de aangepaste spoortunnel (75 m) onder de ring R2. Wat verder gebeurt de aansluiting met het rangeerstation Antwerpen-Noord, het eindpunt van de toekomstige spoorverbinding.

Veiligheid, dé topprioriteit voor de Liefkenshoekspoorverbinding

Gedurende de volledige duur van de aanleg van de Liefkenshoekspoorverbinding, maar ook tijdens de voorbereidingen en de latere exploitatie vormt veiligheid de absolute prioriteit. Overeenkomstig zijn strategie installeert Infrabel onmiddellijk op het traject van de Liefkenshoekspoorverbinding het Europese veiligheidssysteem ETCS (European Train Control System).

Voor de hulpdiensten komen er in totaal veertien evacuatieschachten en dertien tunnelverbindingen én de nodige toegangswegen en -schachten. De spoortunnels zijn vervaardigd uit beton met een grote brandwerendheid. Ze worden onder meer uitgerust met veiligheidssystemen (onder andere branddetectie, toegangsdetectie, camera’s, …), een RWA-ventilatiesysteem (Rook- en Warmte-Afvoer) en een uniek automatisch schuimblussysteem. Het geheel van deze veiligheidsuitrustingen zal continu worden aangestuurd en opgevolgd door de controlekamer in Antwerpen-Centraal.

Tweede project van publiekprivate samenwerking

De realisatie van de Liefkenshoekspoorverbinding verloopt net zoals de Diabolo (de noordelijke spoorontsluiting van Brussels Airport die in dienst is sinds 10 juni 2012) via een publiekprivate samenwerking én omvat zowel de werken met private investering binnen de PPS als met publieke investering buiten de PPS.

Binnen de PPS wordt € 690 miljoen gefinancierd door eigen middelen van de investeerder LOCORAIL NV en door een financiële inbreng van € 107 miljoen door het Vlaamse Gewest. De rest wordt in gelijke delen gefinancierd door enerzijds de Europese Investeringsbank en anderzijds zes commerciële banken. De projectvennootschap LOCORAIL NV (bestaande uit BAM PPP Investments België, CFE NV en VINCI Concessions SA) financiert de werken van burgerlijke bouwkunde.

Buiten de PPS investeert Infrabel zelf in de spoor- en seininstallaties over het volledige traject. Deze werken worden momenteel uitgevoerd en deze investering werd destijds geschat op € 75 miljoen maar evolueert met de inflatie en is nog onderhevig aan aanpassingen en verbeteringswerken op het terrein. Infrabel betaalt vanaf 2013 een periodieke beschikbaarheidsvergoeding van ongeveer € 50 miljoen op jaarbasis gedurende 38 jaar. Die dekt ook het onderhoud tijdens de volledige duur van de PPS.

Capaciteitsuitbreiding als steun voor de Antwerpse havengroei

Met de Liefkenshoekspoorverbinding beoogt Infrabel een stapsgewijze capaciteitsuitbreiding van de spoorinfrastructuur. Deze verbetert ook de verkeersstromen tussen het Deurganckdok en de Waaslandhaven (LO) en het rangeerstation Antwerpen-Noord (RO). Vanaf september 2014 zullen de treinen niet meer via de knelpunten (Kennedyspoortunnel + spooras Antwerpen-Berchem – Antwerpen-Schijnpoort) moeten omrijden. Zo komt er daar ook spoorcapaciteit vrij voor het reizigersverkeer.

Deze nieuwe spoorverbinding zorgt voor een ondersteuning van de groei van de Antwerpse haven en past in de strategie van een optimale intermodaliteit tussen het spoor en het water. Infrabel wenst het aandeel van het spoorvervoer (de containertrafiek) in de Antwerpse haven verder te verhogen van de huidige 10% naar 15% tegen horizon 2030.